Trong những năm gần đây, mỹ phẩm thuần chay đã trở thành xu hướng làm đẹp được nhiều tín đồ ưa chuộng. Không chỉ đơn thuần là chăm sóc da, mỹ phẩm thuần chay còn thể hiện một lối sống nhân ái, an toàn và bền vững. Với nguồn nguyên liệu thiên nhiên, quy trình sản xuất thân thiện với môi trường và cam kết không thử nghiệm trên động vật, mỹ phẩm thuần chay đang dần chiếm trọn niềm tin của những ai yêu vẻ đẹp tự nhiên và trách nhiệm xã hội. Hãy cùng Beauty Summit tìm hiểu về dòng sản phẩm này trong bài viết dưới đây.
Xem thêm: Tiêu chuẩn của làn da đẹp: 9 Tiêu chí cần đạt & Cách cải thiện
Mỹ phẩm thuần chay là gì?
Mỹ phẩm thuần chay (Vegan cosmetics) là những dòng sản phẩm làm đẹp có thành phần cấu tạo chiết xuất 100% từ các nguyên liệu có nguồn gốc thực vật và thiên nhiên, ví dụ: tinh dầu, chiết xuất hoa, lá, hạt hoặc khoáng chất tự nhiên.
Do không giống như các loại sản phẩm mỹ phẩm thông thường chứa chiết xuất từ động vật như sáp ong, collagen chiết xuất từ động vật, hay những dẫn xuất gián tiếp liên quan đến động vật,.. nên các sản phẩm thuần chay không chỉ an toàn cho da mà còn thân thiện với môi trường.
Xem ngay: 10 Ngôi sao nổi tiếng có làn da đẹp mịn màng, khoẻ mạnh
Với công thức tối giản, chứa ít thành phần động vật hơn nên mỹ phẩm thuần chay giúp giảm thiểu nguy cơ kích ứng, đặc biệt phù hợp với làn da nhạy cảm. Các sản phẩm này thường chứa hàm lượng nước cao, góp phần hydrat hóa làn da, làm mềm da khô và hỗ trợ cân bằng lượng dầu cho da dầu.
Sản phẩm mỹ phẩm thuần chay cần “nói không” với mọi hình thức thử nghiệm trên động vật. Một số người dùng có thể nhầm lẫn với loại mỹ phẩm gắn mác không thử nghiệm trên động vật “cruelty-free”, tuy nhiên không phải sản phẩm nào không thử nghiệm trên động vật cũng được coi là thuần chay. Mỹ phẩm cruelty-free có thể không thử nghiệm trên động vật nhưng vẫn có thể chứa các thành phần từ động vật.
Bạn có thể thích: Học chứng chỉ ISO bao nhiêu tiền? Toàn bộ chi phí và lộ trình chi tiết cho người mới
Làm sao để phân biệt mỹ phẩm thuần chay với mỹ phẩm thường
Không phải cứ nhìn thành phần trên bao bì là chúng ta có thể dễ dàng xác định đâu là mỹ phẩm thuần chay. Thực tế, nhiều nguyên liệu được ghi tên chung chung như stearic acid hay squalene đều có thể được chiết xuất từ cả thực vật và động vật. Ví dụ, squalene có thể lấy từ dầu olive hoặc từ gan cá mập, còn stearic acid có thể xuất phát từ dầu dừa hoặc mỡ động vật. Một số thành phần quen thuộc khác như palmitic acid, oleic acid, linoleic acid… cũng tiềm ẩn nguồn gốc từ động vật nếu không được xác định rõ ràng.
Để người dùng nhận biết được rõ ràng và lựa chọn đúng sản phẩm phù hợp thì các sản phẩm mỹ phẩm thuần chay tại Việt Nam hoặc quốc tế đều cần được xác nhận bởi các tổ chức uy tín như Vegan Action hay The Vegan Society. Khi đó, sản phẩm sẽ được gắn logo Vegan rõ ràng trên bao bì, giúp người tiêu dùng nhận biết dễ dàng.
Gợi ý cho bạn: Học chứng chỉ ISO ở đâu? Các địa điểm đào tạo chứng chỉ ISO
Bạn có thể tham khảo thực hiện kiểm tra tính thuần chay của sản phẩm mỹ phẩm theo các bước dưới đây:
Bước 1: Đọc kỹ bảng thành phần (INCI)
Tham khảo: Chứng chỉ ISO 17024: Tiêu chuẩn năng lực cho tổ chức chứng nhận
Mỗi sản phẩm đều có bảng INCI liệt kê các thành phần. Khi xem, hãy tìm các thành phần có nguồn gốc động vật. Nếu có các chất như beeswax, lanolin, collagen, carmine, gelatin, keratin, sản phẩm không phải thuần chay.
Bước 2: Nhận diện các thành phần lạ & không rõ ràng
Một số thành phần có thể đến từ cả thực vật hoặc động vật. Nếu thấy các tên sau đây thì bạn cần xác minh nguồn gốc:
- Glycerin (có thể từ dầu thực vật hoặc mỡ động vật)
- Squalane / Squalene (có thể từ dầu ô liu hoặc cá mập)
- Stearic acid (có thể từ dầu dừa hoặc mỡ bò)
- Lactic acid (có thể từ sữa hoặc lên men thực vật)
Bước 3: Kiểm tra chứng nhận thuần chay (Vegan Certification)
Các chứng nhận vegan uy tín giúp bạn dễ dàng nhận biết sản phẩm thật sự thuần chay:
- Vegan Society (UK)
- Certified Vegan (Vegan Action – Mỹ)
- The Vegan Trademark
- PETA Approved Vegan
Khi thấy logo các tổ chức này, hãy kiểm tra lại số chứng nhận hoặc trang web chính thức để xác nhận thông tin không bị giả mạo.
Bước 4: Kiểm tra thông tin trên website thương hiệu
Vào mục “About” hoặc “FAQ” của thương hiệu. Tìm các cụm từ như “Vegan-friendly”, “100% Vegan”, “Plant-based” hoặc “Cruelty-free & Vegan”. Nếu thương hiệu minh bạch, họ thường có danh mục riêng cho sản phẩm thuần chay.
Ưu nhược điểm của mỹ phẩm thuần chay
Dù được yêu thích nhờ sự lành tính và thân thiện với môi trường, mỹ phẩm thuần chay cũng có những điểm mạnh và hạn chế riêng. Hiểu rõ ưu nhược điểm của dòng sản phẩm này sẽ giúp bạn lựa chọn sản phẩm phù hợp nhất cho nhu cầu làm đẹp của mình.
Ưu điểm:
Đối với những tín đồ làm đẹp yêu thích sự an toàn và bền vững, câu hỏi “mỹ phẩm thuần chay có tốt không?” không chỉ là thắc mắc mà còn là bước khởi đầu cho một lối sống lành mạnh hơn.
Trái với suy nghĩ rằng cần thành phần động vật để đạt hiệu quả dưỡng da, sản phẩm thuần chay vẫn có khả năng chăm sóc da rất hiệu quả nhờ các nguyên liệu thiên nhiên giàu vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa. Các chiết xuất từ thực vật như dầu jojoba, bơ hạt mỡ, trà xanh… giúp làm mềm da, tăng độ đàn hồi và phục hồi vẻ mịn màng tự nhiên – tất cả mà không cần đến collagen hay sữa động vật.
Một ưu điểm lớn khác chính là độ an toàn. Với thành phần hoàn toàn tự nhiên, mỹ phẩm thuần chay giảm thiểu nguy cơ kích ứng, đặc biệt phù hợp cho những làn da nhạy cảm hoặc đang treatment. Loại mỹ phẩm này cũng không chứa hóa chất độc hại, không sử dụng chất bảo quản có nguồn gốc động vật, các sản phẩm này bảo vệ da một cách dịu nhẹ mà vẫn hiệu quả.
Ngoài ra, nhờ sử dụng thành phần thực vật nhẹ nhàng, dòng mỹ phẩm này sẽ không gây bít tắc lỗ chân lông, hạn chế hình thành mụn và viêm da – vấn đề thường gặp khi dùng mỹ phẩm chứa nhiều dầu khoáng hay chất tổng hợp.
Và không chỉ dừng lại ở làn da, lựa chọn mỹ phẩm thuần chay còn là hành động thiết thực vì môi trường. Các sản phẩm này sử dụng nguồn nguyên liệu bền vững, góp phần giảm thiểu tác động tiêu cực lên thiên nhiên và ủng hộ quyền lợi động vật.
Tóm lại, nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp vừa dưỡng da tự nhiên, vừa thân thiện với môi trường, thì mỹ phẩm thuần chay chính là lựa chọn đáng cân nhắc. Bên cạnh đó, các lợi ích nó đem lại đang dần thay đổi tư duy của người tiêu dùng trong lựa chọn mỹ phẩm, giúp cho xu hướng sản phẩm thuần chay ngày càng phát triển.
Nhược điểm:
Mặc dù lợi ích của mỹ phẩm thuần chay là không thể phủ nhận nhưng giống như bất kỳ dòng sản phẩm làm đẹp nào, chúng cũng tồn tại những hạn chế nhất định mà người dùng cần cân nhắc.
Một trong những nhược điểm của mỹ phẩm thuần chay là hiệu quả cải thiện da thường đến chậm hơn so với mỹ phẩm thông thường chứa hoạt chất tổng hợp. Bởi vì các thành phần thuần chay chủ yếu dựa trên chiết xuất tự nhiên, cần thời gian dài để phát huy tác dụng. Điều này đòi hỏi người dùng phải kiên trì hơn nếu mong muốn nhìn thấy sự thay đổi rõ rệt.
Bên cạnh đó, hạn sử dụng của chúng cũng có sự khác biệt tùy theo thành phần. Những sản phẩm nguyên chất từ dầu thực vật hoặc bột thực vật có thể bền hơn nhờ tính chất tự nhiên vốn đã là chất bảo quản. Tuy nhiên, các công thức khác dễ bị ảnh hưởng bởi điều kiện bảo quản và môi trường, khiến sản phẩm nhanh chóng giảm hiệu quả nếu không sử dụng đúng cách.
Cuối cùng, một điều khiến nhiều tín đồ làm đẹp băn khoăn là giá thành. So với mỹ phẩm thông thường, mỹ phẩm thuần chay tại Việt Nam hiện nay thường có mức giá cao hơn. Điều này xuất phát từ chi phí nguyên liệu sạch, quy trình sản xuất nghiêm ngặt và chứng nhận thuần chay từ các tổ chức quốc tế.
Tuy vậy, khi cân nhắc giữa chi phí và giá trị lâu dài cho làn da lẫn môi trường, mỹ phẩm thuần chay vẫn xứng đáng là khoản đầu tư đầy ý nghĩa.
Các thành phần chủ yếu trong mỹ phẩm thuần chay hiện nay
Một trong những điểm nổi bật nhất của mỹ phẩm thuần chay chính là bảng thành phần “xanh” – tức không chứa thành phần có nguồn gốc từ động vật và hoàn toàn thân thiện với làn da lẫn môi trường. Dưới đây là những nhóm thành phần phổ biến thường có mặt trong các sản phẩm thuần chay hiện đại.
Dầu thực vật
Dầu thực vật đóng vai trò quan trọng trong việc cấp ẩm, phục hồi và nuôi dưỡng làn da từ bên trong. Các loại dầu như dầu hạt lanh, dầu hạt cải, dầu hạt nho, dầu dừa và dầu hướng dương thường được sử dụng để giữ cho da mềm mại, đàn hồi và không bị khô ráp.
Đặc biệt, dầu cám gạo là một thành phần được ưa chuộng trong các sản phẩm dưỡng thể thuần chay. Loại dầu này rất giàu vitamin E, axit béo thiết yếu và chất chống oxy hóa. Nhờ đó, dầu cám gạo giúp dưỡng ẩm sâu, làm giảm sự xuất hiện của vết rạn da, cải thiện độ đàn hồi, làm chậm quá trình lão hóa và giúp da mịn màng, tươi sáng hơn mỗi ngày. Khác với dầu động vật, dầu thực vật còn giúp cân bằng lượng dầu tự nhiên trên da mà không gây tắc nghẽn lỗ chân lông.
Tinh dầu thiên nhiên
Tinh dầu thiên nhiên là những chiết xuất đậm đặc từ các loại cây, hoa hoặc vỏ trái cây, không chỉ mang lại lợi ích chăm sóc da mà còn hỗ trợ thư giãn tinh thần. Một số tinh dầu phổ biến trong mỹ phẩm thuần chay có thể kể đến như:
- Tinh dầu hoa oải hương: làm dịu da, hỗ trợ giấc ngủ.
- Tinh dầu cam, bưởi: làm sáng da và mang lại cảm giác tươi mới.
- Tinh dầu tràm trà: có tính kháng khuẩn, phù hợp với da mụn.
- Tinh dầu hoa sen: giúp làm mềm da và cải thiện độ đều màu.
Những tinh dầu này thường được phối hợp một cách khéo léo trong các sản phẩm để mang lại hiệu quả toàn diện cả về da và cảm xúc.
Chiết xuất thực vật
Các sản phẩm thuần chay ngày nay đặc biệt ưu tiên sử dụng các chiết xuất từ thực vật, đây là thành phần đã được khoa học chứng minh về độ an toàn và khả năng nuôi dưỡng da. Một số chiết xuất nổi bật gồm:
- Chiết xuất nha đam (lô hội): làm dịu, cấp nước tức thì, phục hồi da cháy nắng.
- Chiết xuất hoa cúc: kháng viêm, chống kích ứng và làm dịu làn da nhạy cảm.
- Chiết xuất cây xương rồng: giàu vitamin E và axit béo giúp giữ ẩm mạnh mẽ.
Các chiết xuất này thường được bổ sung vào sữa rửa mặt, kem dưỡng, toner hay mặt nạ để hỗ trợ kháng khuẩn, chống oxy hóa và cải thiện độ đều màu da.
Khoáng chất
Khoáng chất tự nhiên cũng là một thành phần không thể thiếu trong mỹ phẩm thuần chay.
- Đất sét trắng (Kaolin) và đất sét xanh (Bentonite) được sử dụng để hấp thụ dầu thừa, làm sạch sâu và se khít lỗ chân lông.
- Zinc oxide và Titanium dioxide là hai thành phần chống nắng vật lý phổ biến, giúp bảo vệ da khỏi tia UV mà không gây kích ứng như một số thành phần hóa học khác.
Một số mẹo khi lựa chọn sản phẩm thuần chay cho da
Một sản phẩm mỹ phẩm thuần chay tuy đảm bảo không chứa thành phần động vật, nhưng không chắc nó sẽ phù hợp với làn da của bạn. Mỗi làn da có một đặc điểm và nhu cầu riêng. Dưới đây là lưu ý giúp bạn lựa chọn sản phẩm thuần chay lý tưởng cho làn da.
Đối với da khô
Da khô có đặc điểm là thiếu hụt cả nước và dầu (lipid), dẫn đến bề mặt da thường xuyên căng rát, bong tróc và xỉn màu. Khi chọn sản phẩm thuần chay cho da khô, ưu tiên hàng đầu là cấp ẩm sâu và xây dựng lại hàng rào bảo vệ da. Hãy ưu tiên sản phẩm có các thành phần sau:
- Tính giữ ẩm: Hyaluronic Acid, Glycerin và Lô hội
- Khoá ẩm: Bơ hạt mỡ (Shea Butter), dầu Jojoba, dầu Argan, và Squalane (từ ô liu hoặc mía)
- Phục hồi hàng rào lipid: Ceramides (gốc thực vật)
Đối với da dầu
Da dầu thường xuyên bóng loáng, lỗ chân lông to do tuyến bã nhờn hoạt động quá mức. Nhiều người lầm tưởng da dầu không cần dưỡng ẩm, nhưng thực tế da dầu thường bị thiếu nước (dehydrated), khiến nó càng tiết nhiều dầu hơn. Mục tiêu của mỹ phẩm thuần chay đối với loại da này là cân bằng, cấp nước và kiềm dầu.
- Niacinamide (Vitamin B3): giúp điều tiết bã nhờn và thu nhỏ lỗ chân lông. \
- Chiết xuất như trà xanh, tràm trà (Tea Tree) giúp kháng viêm. Để cấp nước,
- Hyaluronic Acid giúp cấp nước
Hãy ưu tiên các sản phẩm có dạng gel, lotion hoặc serum gốc nước.
Đối với da mụn
Da mụn kết hợp các vấn đề của da dầu với tình trạng viêm nhiễm và bít tắc lỗ chân lông. Việc lựa chọn mỹ phẩm thuần chay cho da mụn cần tập trung vào việc kháng viêm, làm dịu và làm sạch sâu.
- Salicylic Acid (BHA) giúp thâm nhập sâu vào lỗ chân lông và làm sạch bít tắc.
- Các thành phần làm dịu như rau má (Centella Asiatica/Cica), trà xanh và Niacinamide sẽ giúp giảm đỏ và làm lành vết thương mụn.
- Tinh dầu tràm trà hỗ trợ kháng khuẩn tốt.
Đối với da nhạy cảm
Da nhạy cảm có hàng rào bảo vệ da rất mỏng manh, dễ bị kích ứng, mẩn đỏ và châm chích khi tiếp xúc với các thành phần lạ. Với da nhạy cảm, “tối giản” là chìa khóa. Bạn cần các sản phẩm thuần chay tập trung vào việc làm dịu và phục hồi.
Đối với da hỗn hợp
Da hỗn hợp là loại da “khó chiều” nhất với đặc điểm dầu ở vùng T (trán, mũi, cằm) nhưng lại khô ở vùng U (hai bên má). Mục tiêu là cân bằng – cấp nước cho toàn mặt, kiềm dầu vùng T và dưỡng ẩm đủ cho vùng U. Hãy tìm sản phẩm chứa các thành phần sau: Niacinamide, Hyaluronic Acid.
Lưu ý khi bảo quản mỹ phẩm thuần chay
Do mỹ phẩm thuần chay thường ưu tiên sử dụng các thành phần từ thực vật và các chất bảo quản tự nhiên nên hạn sử dụng thường ngắn hơn so với mỹ phẩm thông thường. Vì thế sản phẩm dễ bị vi khuẩn xâm nhập, nấm mốc và nhanh bị oxy hóa (hư hỏng) nếu không được bảo quản đúng cách.
Bạn có thể bảo quản sản phẩm thuần chay chỉ bằng một số lưu ý đơn giản dưới đây:
- Tránh ánh nắng trực tiếp và nơi ẩm ướt
- Đậy kín nắp sau khi sử dụng
- Không dùng tay trực tiếp để tránh nhiễm khuẩn
- Chú ý hạn sử dụng
- Chú ý sản phẩm thuần chay nào cần bảo quản lạnh
Xu hướng mỹ phẩm thuần chay ở Việt Nam
Mỹ phẩm thuần chay (Vegan Cosmetics) từng là khái niệm còn khá xa lạ với người tiêu dùng trong thị trường làm đẹp Việt Nam. Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, xu hướng này đang dần hình thành và phát triển nhờ sự lan tỏa của phong cách sống xanh, tối giản và thân thiện với môi trường – những giá trị được nhiều người trẻ theo đuổi sau đại dịch Covid-19.
Tại Việt Nam, ngày càng có nhiều thương hiệu nội địa gia nhập thị trường sản phẩm thuần chay, tạo nên sự đa dạng và sôi động. Tiêu biểu như Herb n’ Spice và BareSoul – hai thương hiệu nổi bật với triết lý “sạch” trong từng chi tiết: sản phẩm thủ công, không thí nghiệm trên động vật, không xả nước thải xám và đặc biệt là không sử dụng dầu cọ – nguyên liệu gây tranh cãi vì ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường.
Bên cạnh đó, không thể không nhắc đến Cocoon, thương hiệu Việt đầu tiên nhận chứng nhận thuần chay từ tổ chức bảo vệ động vật toàn cầu PETA. Cocoon đã tận dụng thế mạnh bản địa bằng cách sử dụng các nguyên liệu quen thuộc với người Việt như cà phê Đắk Lắk, bí đao, tràm trà, bạc hà, nghệ… để tạo ra các sản phẩm chăm sóc da phù hợp với khí hậu và làn da Á Đông.
Tuy vậy, mỹ phẩm thuần chay tại Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn phát triển sơ khai. Một số người tiêu dùng bày tỏ sự hoài nghi về mức độ hiệu quả của sản phẩm, nhất là khi so sánh với các dòng mỹ phẩm chuyên sâu điều trị vấn đề da. Ngoài ra, hạn sử dụng ngắn, yêu cầu bảo quản nghiêm ngặt và giá thành cao hơn mức trung bình cũng khiến không ít người “chùn bước” khi lựa chọn.
Dù còn nhiều thách thức, nhưng với nhận thức ngày càng tăng về môi trường và đạo đức tiêu dùng, mỹ phẩm thuần chay hứa hẹn sẽ tiếp tục mở rộng vị thế trong thị trường làm đẹp Việt Nam trong thời gian tới.
Mỹ phẩm thuần chay không chỉ đơn giản là lựa chọn sản phẩm dưỡng da, mà còn là sự cam kết với sức khỏe bản thân, sự nhân đạo và tương lai bền vững của hành tinh. Dù còn tồn tại một số hạn chế nhỏ, nhưng với những giá trị tích cực mà chúng mang lại, đây chắc chắn là xu hướng làm đẹp đáng để bạn cân nhắc và trải nghiệm. Hãy để hành trình chăm sóc da của bạn trở nên ý nghĩa hơn mỗi ngày!-
Beauty Summit là sự kiện kết nối hàng đầu dành cho các chuyên gia, bác sĩ da liễu, chủ spa và thương hiệu mỹ phẩm trong ngành làm đẹp. Sự kiện được tổ chức thường niên nhằm chia sẻ kiến thức chuyên sâu, cập nhật xu hướng và thúc đẩy hợp tác chiến lược. Beauty Summit đóng vai trò cầu nối giữa tri thức – công nghệ – thị trường, góp phần nâng cao tiêu chuẩn phát triển bền vững cho toàn ngành.
